Nawigacja

Aktualności

Szczecińskie Grudnie 1956,1970,1981. Pamiętamy! – Szczecin, 10,13 i 17 grudnia 2019

„Szczecińskie Grudnie” to opowieść o czasie, który nie był wojną, a jednak przyniósł ofiary, strach i krzyk. O mieście, które paliło się i zamierało, aby jego mieszkańcy mogli godnie żyć. O zwyczajnych ludziach, którzy wychodzili z bezpiecznych domów, aby sprzeciwić się opresji, niesprawiedliwości i którzy stawali naprzeciw czołgom, walcząc o wolność.

10 grudnia 1956 r. incydent z udziałem milicjantów doprowadził do kilkutysięcznego protestu przeciwko dławieniu wolności na Węgrzech i sowieckiej dominacji w  Polsce. Jego apogeum było zdobycie sowieckiego konsulatu w  Szczecinie. Procesy sądowe, wyroki więzienia i inne represje były karą dla tych, którzy odważyli się zaprotestować.

17 grudnia 1970 r. szczecinianie zaprotestowali przeciwko władzy, która wprowadzając tuż przed świętami podwyżki cen, po raz kolejny zadrwiła ze społeczeństwa. W nierównej walce na ulicach miasta zginęło 16 osób, kilkaset zostało rannych.

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. władze wprowadziły stan wojenny. Strajk okupacyjny w Stoczni Szczecińskiej im. A. Warskiego został spacyfikowany przez wojsko i ZOMO, a jego przywódcy zostali skazani przez sąd wojskowy na wysokie kary więzienia. Wielu działaczy związkowych i opozycyjnych internowano lub szykanowano.

Spot: Szczecińskie Grudnie 1956, 1970, 1981. Pamiętamy!

WYDARZENIA ROCZNICOWE:

13 grudnia 2019 r.

Zapal Światło Wolności

W oknach milionów domów, ale także urzędów, szkół i innych instytucji 13 grudnia, o godz. 19:30, zapłonęły świece – symbol upamiętniający ofiary stanu wojennego.

Kampania społeczna IPN „Zapal Światło Wolności” nawiązuje do gestu solidarności, jaki wobec Polaków żyjących w stanie wojennym w Wigilię Bożego Narodzenia 1981 roku wykonały rzesze mieszkańców ówczesnego wolnego świata. Na znak jedności z rodakami świecę w oknie Pałacu Apostolskiego w Watykanie zapalił także papież Jan Paweł II. Do postawienia w oknach świec wezwał również prezydent USA Ronald Reagan, który w Bożonarodzeniowym orędziu do narodu powiedział: „Polacy zostali zdradzeni przez własny rząd. Ci, którzy nimi rządzą, oraz ich totalitarni sojusznicy obawiają się wolności, którą Polacy tak bardzo umiłowali. (…) Niech płomień milionów świec w amerykańskich domach będzie świadectwem, że światła wolności nie uda się zgasić”.

Zapraszamy do pobrania materiałów edukacyjnych Instytutu Pamięci Narodowej związanych z rocznicą ogłoszenia stanu wojennego.

Materiały będą pomocne w przygotowaniu okolicznościowych lekcji historii w szkołach lub spotkań rocznicowych.

Publikacje

 

Wystawa elementarna „Stan wojenny 1981–1983”

16 grudnia 2019 r.

W przeddzień oficjalnych obchodów 49. rocznicy Grudnia ’70 uczciliśmy pamięć ofiar spoczywających na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie oraz legendarnych działaczy opozycji – Edmunda Bałuki i Mariana Jurczyka.W południe kilkadziesiąt osób zebrało się przy Krzyżu Męczeństwa Narodu Polskiego, zwanym również Krzyżem Grudnia ’70, symbolizującym walkę wszystkich Polaków o niepodległość ojczyzny. Oddano tam hołd organizatorom i uczestnikom protestów z grudnia 1970 r. i stycznia 1971 r., także zmarłym w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach. Uczestnicy spotkania modlili się, składali kwiaty i palili znicze na kolejnych grobach osób związanych z rewoltą grudniową.

Uroczystość zakończono przy Krzyżu Żelaznym „Pamięci żołnierzy z wojny francusko-pruskiej 1870–1871”, położonym w pobliżu grobów ofiar Grudnia ’70. W 1980 r. stał się zastępczym miejscem pamięci i pomnikiem ofiar, pod którym przez wiele lat palono znicze i składano kwiaty. Właśnie tam wspomniano ofiary Grudnia ’70, których groby znajdują się poza Szczecinem.

W imieniu organizatorów kwiaty złożył dyrektor Oddziału IPN w Szczecinie dr Paweł Skubisz razem z naczelnikiem Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa Krzysztofem Męcińskim oraz Wiceprezesem Stowarzyszenia Społecznego „Grudzień ’70 – Styczeń ’71”. p. Grażyną Adamską oraz Przewodniczącym Zarządu Regionu NSZZ "Solidarność" Pomorza Zachodniego Mieczysławem Jurkiem

 

 

 

Główne obchody rocznicowe odbędą się we wtorek, 17 grudnia 2019 r.

  • Poprzedzi je msza św. w intencji ofiar, która odprawiona zostanie o godz. 10:00 w kościele pw. św. Stanisława Kostki przy pl. Matki Teresy z Kalkuty 5.
  • O godz. 11:45, pod tablicą „Pamięci Poległych w Grudniu 1970 r.” przy bramie Stoczni Szczecińskiej, zostaną złożone kwiaty.
  • Spod stoczni uczestnicy obchodów wyruszą o godz. 13:00 w „Marszu Pamięci” na pl. Solidarności, gdzie przy pomniku „Anioł Wolności” zostaną złożone kwiaty i odegrany hymn „Szczeciński Grudzień” (początek uroczystości na pl. Solidarności o godz. 14:00).

Współorganizatorami obchodów 49. rocznicy Grudnia ’70 są: Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki, Miasto Szczecin, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie, Zarząd Regionu NSZZ „Solidarność” Pomorza Zachodniego i Stowarzyszenie Społeczne „Grudzień ’70 – Styczeń ’71”.

Patronat Narodowy nad wydarzeniem w Stulecie Odzyskania Niepodległości objął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.

Polecamy dodatek specjalny przygotowany w 2017 r. przez „Kurier Szczeciński” i Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Szczecinie

 

do góry