Instytut Pamięci Narodowej Zapalanie zniczy w przeddzień 103. rocznicy Bitwy Warszawskiej – Szczecin, 14 sierpnia 2023 - Aktualności -

Biogramy wybranych osób.

Feliks Ciechomski (1893–1958) Do wojska wstąpił ochotniczo w 1918 r. Chciał zostać pilotem, otrzymał przydział do szkoły lotniczej w Warszawie, następnie do szkoły lotniczej w Poznaniu, niestety z przyczyn zdrowotnych pilotem nie został. W wojnie polsko-bolszewickiej brał udział jako artylerzysta, przydzielony do Centralnego Zarządu Składów i Warsztatów Artyleryjskich w Poznaniu. Napisał podręcznik dla artylerzystów określany przez przełożonych jako użyteczny i potrzebny. We wrześniu 1921 r. przeniesiony do rezerwy. Ponownie stanął do walki w obronie ojczyzny broniąc Warszawy w 1939 r. Feliks Ciechomski był człowiekiem o szerokich zainteresowaniach, interesował się fizyką, matematyką, astronomią. Po maturze w 1913 r. rozpoczął studia na Wydziale Chemii Politechniki Lwowskiej, rok później przeniósł się do Krakowa, tam w Akademii Sztuk Pięknych studiował w klasie Jacka Malczewskiego. Tego roku wybuchła wojna, Ciechomski przerwał studia. W 1918 r. podjął na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Wojna znów pokrzyżowała mu plany, studiów tych nigdy nie skończył. W 1927 r. wstąpił do Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, studiował pod okiem takich mistrzów jak profesor Mieczysław Kotarbiński czy prof. Wojciech Jastrzębowski. W tym czasie pracował także w Biurze Badań Technicznych Intendentury przy Departamencie VII Ministerstwa Spraw Wojskowych. Jego projekty mebli koszarowych i biurowych zostały nagrodzone srebrnym medalem na międzynarodowej wystawie sprzętu wojskowego w Brukseli. Feliks Ciechomski był przede wszystkim grafikiem. Ilustrował okładki wielu poczytnych czasopism, dał się poznać jako wybitny grafik, tworząc afisze o tematyce marynistycznej i lotniczej. Był autorem okładki do wydanego w 1928 r. „Parlamentu Rzeczypospolitej Polskiej” pod. Red. Prof. prof. Henryka Mościckiego i Włodzimierza Dzwonkowskiego. Ostatnie dziesięć lat życia spędził w Szczecinie. Pracował jako grafik w Muzeum Morskim, uczył m.in. rysunku w Liceum Sztuk Plastycznych i na Wydziale Architektury Wyższej Szkoły Inżynierskiej. Zmarł w Szczecinie w 1958 r. Ciekawostą jest fakt, że był jednym z ostatnich po kądzieli potomków Fryderyka Chopina.

Marian Szendzielarz (1902-1964) Urodzony 09.02.1902 r. w Stryju, woj. stanisławowskie, syn Karola i Eufrozyny Osieckiej. Od 01.05.1918 do 31.10.1918 pełnił służbę w 11 kompanii 3 batalionu Legionów Polskich (Polonische Wehrmacht). 01.11.1918 we Lwowie wstąpił ochotniczo do 2 pułku piechoty Legionów Polskich 1 Dywizji Legionów. Następnie 15.01.1919 przydzielony do 108 pułku ułanów, a w 1920 do 3 Pułku Strzelców Konnych, w którym bierze udział w walkach do 1921 i zostaje odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari (za zdobycie w 1920 pod Korostyniem pociągu pancernego i atak na placówkę bolszewicką). 15.03.1921 zwolniony do rezerwy w stopniu plutonowego w celu dokształcenia się. W latach 1921-1925 pracuje jako urzędnik w tymczasowym Wydziale Samorządowym we Lwowie. 01.09.1925 wcielony do Oficerskiej Szkoły dla Podoficerów w Bydgoszczy i 15.08.1927 mianowany podporucznikiem i wcielony do 20 Pułku Ułanów z przydziałem do 1939. W latach 1927 – 1929 był dowódcą plutonu. Po awansie na porucznika 15.08.1929 dowódcą szwadronu, a 19.03.1937 rotmistrzem – na stanowisku dowódcy szwadronu. W trakcie służby w 20 p.uł. był m .in. Z-cą oficera mobilizacyjnego pułku i kwatermistrzem pułku. Po wybuchu II wojny światowej wraz z pułkiem bierze udział w walkach (Warszawa) i dostaje się do niewoli niemieckiej. Zostaje osadzony w Oflagu VIIA Murnau. Po zwolnieniu z niewoli w 1945 otrzymuje przydział do II Korpusu Polskiego we Włoszech. Od 15.08.1945 do 15.03.1946 zostaje wysłany na Kurs Broni Pancernej w Egipcie (Abassija). Od 15.07.1946 przebywa w Anglii z przydziałem do 10 Pułku Huzarów. Stamtąd 04.08.1947 przybywa do kraju. Po powrocie inwigilowany jako rzekomy oficer VI Oddziału Sztabu Naczelnego Wodza oraz brat mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, m.in. w ramach sprawy o kryptonimie „UTOPIA” i inwigilowany przez informatora UB o ps. „Olsza” oraz rozpracowywany jako brat „Łupaszki” przez informatora UB o ps. „Barbara”. Umiera 15.10.1964 w Szczecinie i zostaje pochowany w kwaterze 21A, rząd 12, grób nr 6 na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie przy ul. Ku Słońcu 124A. Odznaczony: Virtuti Militari (Nr 5094), Medal Niepodległości, Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921, Brązowy Medal Za Długoletnią Służbę.

Tadeusz Sokołowski (1887-1965) W czasie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, jako lekarz batalionowy w I Brygadzie brał udział w kampanii na Wołyniu. W latach 1919 - 1920 uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej jako lekarz 3 pułku piechoty Legionów, w stopniu kapitana, pełnił funkcję komendanta szpitala w Mińsku, gdzie stał na czele oddziału chirurgicznego, był także szefem sanitarnym Dywizji Ochotniczej, w stopniu podpułkownika. W czasie kampanii wrześniowej pracował w szpitalu polowym, wraz z którym ewakuował się z Chełma do Rumunii, następnie do Francji. Pełnił tam funkcję ordynatora „Centre de chirurgie osseuse” na przedmieściach Paryża. Brał udział w walkach 1 i 2 Dywizji Polskiej, kierując oddziałem chirurgicznym w Dieuze w Alzacji. Po przedostaniu się do Szkocji pracował w szpitalu wojennym w Edynburgu. Organizował Szpitale Wojenne 2 Korpusu Polskiego dowodzonego przez gen. Władysława Andersa w Kanaquin w Iraku, El Kantar nad Kanałem Sueskim czy Casamassima koło Bari, operował rannych czasie bitwy o Monte Cassino. Po przeniesieniu wojsk Polskich do Anglii w 1946 r. kierował oddziałami chirurgii i ginekologiczno-położniczym w szpitalu w Diddington. Był autorem nowatorskich rozwiązań chirurgicznych i jednym z pionierów transfuzjologii w Polsce. Do kraju powrócił w 1948 r. Był współorganizatorem Akademii Lekarskiej w Szczecinie i pierwszym kierownikiem Katedry i Kliniki Chirurgii. Tadeusz Sokołowski jest kawalerem Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari. Autorka reportażu o Tadeuszu Sokołowskim, pani Agata Rokicka – dziennikarka Polskiego Radia Szczecin S.A., otrzymała nagrodę dyrektora Oddziału IPN w Białymstoku w kategorii „Historia regionalna” w IX edycji konkursu na najlepszą „Audycję Historyczną Roku”. Reportaż znajduje się na stronie: https://radioszczecin.pl/395,1355,portret-pamieciowy-reportaz-agaty-rokickiej