E-Księgarnia
W 2010 r. Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Szczecinie został zaproszony przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej Centrum Szkoleniowe w Szczecinie oraz Instytut Demokracji imienia Pylypa Orlyka (IDPO) z Kijowa do współpracy przy realizowaniu projektu polsko-ukraińskiego dla młodzieży. Celem projektu było przekazanie nauczycielom ukraińskim informacji na temat Polski, przygotowanie ich do prowadzenia zajęć metodami interaktywnymi, zachęcenie młodzieży ukraińskiej do dyskusji o Polsce i z Polakami, ponad stereotypami, a także nawiązanie w przyszłości współpracy.
Ukraina to jeden z najważniejszych partnerów Polski, budowa i umacnianie dobrych stosunków z nią powinno być i jest jednym z priorytetów polskiej polityki zagranicznej. Dobrym pomysłem jest wzmacnianie tradycyjnej polityki dyplomacją publiczną, kształtowaniem ukraińskiej opinii publicznej w sposób pozwalający zrozumieć i zaakceptować założenia i działania polskiej polityki zagranicznej na tym obszarze. Początkiem dyplomacji publicznej musi być wiedza podawana w sposób przyjazny i atrakcyjny, budowanie gotowych do współpracy partnerstw na samym dole, tam gdzie zaczyna się życie publiczne.
W naszym projekcie zwracamy się do młodzieży – tym samym budujemy przyszłość relacji polsko-ukraińskich. Wybieramy metodę konkursu – tym samym podnosimy emocje, powodujemy, że w problematykę włączają się nauczyciele i rodzice, tym bardziej, że nagroda jest atrakcyjna i ucząca. Pracujemy metodą kaskadową (multiplikacyjną) – tym samym tworzymy na Ukrainie sieć osób przyjaznych i zainteresowanych Polską, gotowych do podejmowania kolejnych wyzwań. Zwracamy się do szkół w stosunkowo małych miejscowościach – tym samym trafiamy do środowisk, do których rzadko się trafia. Budujemy relacje między tymi szkołami, a szkołami w Polsce – tym samym otwieramy proces, który nie zakończy się wraz z tym projektem (z opisu projektu autorstwa Przemysława Fenrycha – FRDL Centrum Szkoleniowe w Szczecinie).
Projekt był współfinansowany przez Ministra Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w ramach cyklicznego programu „Promocja wiedzy o Polsce”.
* * *
Projekt złożony był z trzech głównych etapów. Pierwszy to wizyta studyjna w Szczecinie nauczycieli z kilku miast obwodu czerkaskiego, ze Smiły, Humania, Zwienigorodki i Kaniowa w lipcu 2010 r. Nauczyciele wzięli udział w warsztatach, na które składały się blok merytoryczny (wykłady, dyskusje, debaty, ćwiczenia i spotkania na temat polskiej historii i współczesności) oraz blok metodyczny – z jednej strony zajęcia przygotowujące do prezentacji omawianych tematów metodami interaktywnymi w ukraińskich szkołach (opracowywanie scenariuszy lekcji i zajęć pozalekcyjnych oraz materiałów dydaktycznych, ćwiczenie debaty oksfordzkiej), z drugiej strony wspólne opracowywanie szczegółowych zasad konkursu, który odbył się na Ukrainie. Nauczyciele odwiedzili również cztery polskie szkoły, w Nowogardzie, Trzebiatowie, Kołobrzegu i Szczecinie, w ten sposób nawiązując współpracę między szkołami.
Drugim etapem, trwającym od lipca do września 2010 r. było opracowanie szczegółów konkursu, zgłoszenie drużyn oraz przygotowanie się do niego uczniów ukraińskich. Organizatorzy przygotowali m.in. listę tematów związanych z najnowszą historią Polski oraz reformą samorządową z 1990 r., spośród których uczestnicy musieli wylosować swój i jak najlepiej opracować. Dołączono także sporo materiałów, które miały dopomóc uczniom w przygotowywaniu się do konkursu.
Trzecia część projektu została podzielona na dwa etapy: konkurs szkolny i finał. W każdej szkole z czterech miejscowości (Humań, Zwienigorodka, Smiła i Kaniów) w konkursie wzięły udział po trzy drużyny. Etap szkolny miał za zadanie wyłonić jedną drużynę, która wzięła następnie udział w finale. Do etapu szkolnego uczestnicy musieli przygotować: prezentację multimedialną na wylosowany temat (dot. Polski), gazetkę lub miniwystawę na wylosowany temat, pytania do wywiadu ze świadkiem historii i historykiem z Polski oraz propozycję współpracy z rówieśnikami z Polski. Etap szkolny trwał przez cztery dni, w każdej szkole miał taki sam przebieg. Jury w składzie: dwóch ekspertów polskich (FRDL i IPN), dwóch ukraińskich (IDPO) oraz trzech przedstawicieli szkoły (dyrekcja, grono pedagogiczne oraz samorząd uczniowski) na podstawie prezentacji drużyn, pomysłu współpracy oraz wywiadu wybierały najlepszą drużynę.
Finał odbył się 5 października 2010 r. w Smile. Podzielony został na dwie części. Pierwsza z nich to dwie debaty oksfordzkie, między Humaniem a Zwienigorodką oraz Smiłą a Kaniowem. Do finału finałów przeszły drużyny z Humania i Kaniowa. Drużyny starły się w kilkurundowym Turnieju Wiedzy o Polsce, w którym uczestnicy musieli wykazać się znajomością polskich piosenek opozycyjnych, plakatów, fotografii i podstawowych faktów związanych z ostatnim trzydziestoleciem w Polsce. Zwycięzcą okazała się drużyna z Humania.